Microsoft doet woensdag iets unieks: consumenten kunnen gratis de nieuwste versie van Windows installeren. Het is de definitieve breuk met het verdienmodel dat de softwaregigant groot maakte.

Heb je Windows 7 of Windows 8.1? Dan moet je even opletten. Gebruikers konden de afgelopen maanden de upgrade naar Windows 10 al ‘reserveren’ via een pop-up scherm. Woensdag is de nieuwste versie van het besturingssysteem van Microsoft dan eindelijk te downloaden. Voor noppes.

Apple doet dat al langer met zijn besturingssysteem voor Mac-computers, maar voor Microsoft is het de eerste keer dat een upgrade gratis is. Daarmee breekt de softwaregigant definitief met het verleden.

Windows is altijd heilig geweest binnen de muren van Microsoft. Het bedrijf verdiende bakken met geld door de software te verkopen aan consumenten en vooral pc-makers, die maar wat graag geld neertelden om nieuwe computers de deur uit te doen met de vertrouwde Windows-software.

Smartphones en tablets

Maar dat verdienmodel is onder druk komen te staan. Pc’s gaan langer mee dan ooit, waardoor een nieuw ‘werkpaard’ aanschaffen niet langer de prioriteit heeft voor consumenten en bedrijven. In plaats daarvan gaan de centen op aan telefoons en tablets, een markt waar Microsoft op moet boksen tegen Apple en Google.

Bovendien is Windows niet langer een essentieel onderdeel van de computerervaring. Gebruikers brengen het leeuwendeel van hun tijd door in een browser. Software staat vaker wel dan niet in de cloud; het kopen van een kantoorpakket als Office -- ook een traditionele inkomstenbron van Microsoft -- is op z'n retour.

Focus op online diensten

Microsoft is zich daarvan bewust. Onder oud-topman Steve Ballmer werd de focus al verlegd naar online diensten als Azure, OneDrive en Office 365. De nieuwe baas Satya Nadella pakt ondubbelzinnig door: de vrees om de verkoop van Windows te kannibaliseren is verdwenen. Nieuwe software en apps van Microsoft komen ook uit voor de marktleidende besturingssystemen Android en iOS.

Maar het beste bewijs van de 'val' van Windows is de beslissing om de nieuwste versie gratis beschikbaar te stellen voor gebruikers van Windows 7 en 8.1. Terry Myerson, hoofd besturingssystemen van het softwarebedrijf, gaf in januari aan dat Microsoft Windows voortaan beschouwt als een service, die altijd up-to-date is.  "Je zou Windows kunnen zien als een van de grootste internetdiensten ter wereld", aldus Myerson. "Welke versie er draait, is straks niet meer belangrijk." Geld verdienen moet gebeuren door abonnementen voor andere diensten zoals Office 365 daarbovenop te verkopen.

Opleving pc-markt?

Onduidelijk is wat 'gratis' Windows betekent voor de kwakkelende pc-markt. Een nieuwe versie van Microsoft's besturingssysteem zorgde in het verleden voor een opleving in de verkopen. En ook nu zijn er signalen dat consumenten en bedrijven de aanschaf van een nieuwe computer uitstellen tot de komst van Windows 10.

Volgens Intel-topman Kirk Skaugen komt Windows 10 het beste tot zijn recht met nieuwe hardware. Dan kunnen gebruikers het meest profiteren van functies als Cortana, de virtuele assistent van Microsoft die is ingebouwd in Windows 10, en de mogelijkheid om in te loggen met een gezichtsscan in plaats van een wachtwoord.

Maar de vraag is of dat functionaliteiten zijn die consumenten kunnen verleiden om honderden euro's uit te geven aan een nieuwe laptop of desktop. Bovendien kunnen velen gratis Windows 10 installeren op hardware die in veel gevallen nog voldoet.

Microsoft wil binnen twee tot drie jaar Windows 10, dat ook geschikt is voor smartphones, tablets en de spelcomputer Xbox, op meer dan 1 miljard apparaten hebben staan. Een ambitieus doel, aangezien drie jaar na de komst van Windows 8 slechts 16 procent van de computergebruikers die versie heeft draaien.

Oeps! We konden je formulier niet vinden.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl